Jeżeli u ciężarnej, która wcześniej nie chorowała na nadciśnienie po 20 tygodni ciąży wystąpią wartości ciśnienia tętniczego krwi powyżej lub równe 140/90 mmHg mówimy o nadciśnieniu ciążowym. Gdy do tego stanu dołączy się białkomocz i cechy uszkodzenia niektórych narządów (wątroba, nerki, mózg, płuca) to mamy do czynienia ze stanem przedrzucawkowym (preeklampsia). Czynnikami ryzyka wystąpienia nadciśnienia ciążowego i preeklampsji są: pierwsza ciąża, preeklampsja w poprzedniej ciąży, wiek powyżej 40 lat lub poniżej 18 lat, przewlekłe nadciśnienie tętnicze, przewlekłe choroby nerek, choroby autoimmunologiczne, choroby naczyń, cukrzyca, otyłość, ciąża wielopłodowa.
Objawy i skutki
Oczywiście, kobiety z wysokim ciśnieniem w ciąży mogą urodzić zdrowe dzieci. Występuje u nich jednak zwiększone ryzyko powikłań takich jak preeklampsia, przedwczesne odklejenie łożyska czy wewnątrzmaciczne zahamowania wzrastania płodu. Dlatego tak ważne jest regularne mierzenie ciśnienia tętniczego w ciąży oraz odpowiednie leczenie nadciśnienia.
Bardzo często wystarczającą terapią jest odpoczynek, zwolnienie z pracy. W przypadku gdy ciśnienie przyjmuje wysokie wartości niezbędne jest włączenie odpowiednich leków, ścisłe monitorowanie stanu płodu, a czasami wcześniejsze ukończenie ciąży.
Istotne jest także samodzielne identyfikowanie objawów, które mogą być zagrożeniem dla ciąży i natychmiastowy kontakt z lekarzem w razie ich wystąpienia:
- brak odczuwania ruchów płodu
- skurcze macicy
- krwawienie z pochwy
- silny ból głowy
- zaburzenia widzenia
- ból w nadbrzuszu
- trudności w oddychaniu
Czy można zapobiec preeklampsji?
Obecnie dysponujemy testami z krwi, które pozwalają wyłonić ciężarne ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia tego stanu. W przypadku występowania opisanych powyżej czynników ryzyka, lekarz może zalecić przyjmowanie profilaktycznie małych dawek aspiryny od około 12 tygodnia ciąży.
Zwykle po porodzie ustępuje białkomocz a ciśnienie tętnicze powraca do prawidłowych wartości. W niektórych przypadkach wysokiego ciśnienia konieczne jest kontynuowanie farmakoterapii do około 6 tyg. po porodzie. Jeżeli wysokie wartości ciśnienia tętniczego utrzymują się powyżej 12 tygodni od porodu mamy do czynienia z inną niż ciążową formą nadciśnienia.
Należy pamiętać, że wystąpienia nadciśnienia w ciąży jest czynnikiem ryzyka chorób sercowo-naczyniowych w późniejszym okresie a modyfikacja stylu życia w kierunku zdrowej diety, unikania palenia, utrzymania prawidłowej masy ciała, regularnej kontroli ciśnienia tętniczego, wydatnie to ryzyko redukuje.