Zadaniem szczepionek jest stymulacja odpowiedzi immunologicznej organizmu, czyli produkcji przeciwciał zwalczających infekcję, aby chronić przed zachorowaniem. Niektóre szczepienia są bezpieczne i rekomendowane w czasie ciąży, inne powinny być przyjęte minimum na 1 miesiąc przed zajściem w ciążę lub po porodzie.
Przeciwko jakim chorobom zaszczepić się przed ciążą?
- Świnka, odra, różyczka – większość osób jest zaszczepiona przeciwko tym chorobom zgodnie z kalendarzem szczepień (szczepionka MMR). W przypadku braku pewności, warto przed ciążą sprawdzić obecność przeciwciał. Przebycie w ciąży, której z tych infekcji może prowadzić do poronień a także bardzo poważnych wad rozwojowych płodu.
- Ospa wietrzna – podobnie jak w przypadku MMR dobrze jest skontrolować obecność przeciwciał przed planowaną ciążą i w przypadku ich braku zaszczepić się minimum na 1 miesiąc przed koncepcją. Przechorowanie ospy wietrznej w ciąży zwiększa ryzyko wad rozwojowych płodu a także grozi ciężkimi powikłaniami u ciężarnych, takimi jak zapalenie płuc.
- Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) – pomimo braku ewidentnych dowodów na szkodliwość w ciąży, rekomenduje się szczepienie przeciwko HPV przed ciążą. Jeżeli kolejna dawka szczepionki przypada na okres ciąży powinno się ją przełożyć na okres po porodzie.
Jakie szczepienia rekomendowane są w ciąży?
Grypa- szczepienie przeciwko grypie rekomendowane jest wszystkim kobietom w ciąży (o ile nie występują indywidualne przeciwwskazania). Nie stwierdzono niekorzystnego wpływu tego szczepienia na płód. Poza ochroną matki, szczepienie przeciwko grypie chroni także dziecko przez pierwsze 6 miesięcy życia.
Krztusiec, tężec, błonica – szczepionka na krztusiec występuje w połączeniu z błonicą i tężcem. Szczepienie na krztusiec powinno być wykonane w każdej ciąży pomiędzy 27 a 34 tygodniem. Chroni ono matkę a także noworodka przed zachorowaniem oraz groźnymi powikłaniami. Szczepienie to rekomenduje się także pozostałym członkom rodziny oraz ewentualnym opiekunom/opiekunkom noworodka.
COVID -19 – szczepienie to rekomendowane jest ze względu na zwiększone ryzyko ciężkiego przebiegu zakażenia koronawirusem u ciężarnych, najlepiej po ukończeniu 1 trymestru ciąży. Nie wykazano zwiększonego ryzyka poronień oraz niekorzystnego wpływu na rozwój płodu.
Należy pamiętać, aby każdą decyzję dotycząca szczepienia w czasie ciąży omawiać z lekarzem prowadzącym.
